Nowy rok, nowe miasto. Olsztyn koło Częstochowy - będzie konkurencją dla Olsztyna na Warmii?

Pod koniec 2021 roku (30 grudnia) premier Mateusz Morawiecki wręczył dziesięć aktów nadania praw miejskich. Olsztyn koło Częstochowy, zwany również jurajskim, od stycznia bieżącego roku po 152 latach odzyskał prawa miejskie.

Olsztyn odzyskuje prawa miejskie zabrane ukazem cara Rosji w 1870 roku za wsparcie, jakiego mieszkańcy udzielili powstańcom styczniowym. Prawa miejskie nadał Olsztynowi król Kazimierz Jagiellończyk w 1488 r. Historycznie Olsztyn był miastem królewskim, w którym król Zygmunt Stary rezydował w czasie pielgrzymek na Jasną Górę.

Olsztyn położony niedaleko Częstochowy doskonale jest znany mieszkańcom województwa śląskiego, ale także warmińsko-mazurskiego. Nie tylko ze względu na tę samą nazwę, ale również wielu pomyłek. Jakich? Na przykład w 2017 roku węgierskie linie lotnicze Wizz Air uruchomienie lotów z Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury w Szymanach niedaleko Szczytna reklamowały się zdjęciami ruin kamiennego zamku pod Częstochową.

W lutym ubiegłego roku Olsztyn położony w województwie warmińsko-mazurskim miał duży problem z odbiorem tramwajów. Władze stolicy Warmii i Mazur chciały podpisać umowę z wykonawcą drugiej linii tramwajowej, ale plany pokrzyżował... Olsztyn pod Częstochową. Krajowa Izba Odwoławcza potrzebne dokumenty do podpisania umowy wysłała nie do tego Olsztyna.

Pisaliśmy o tym tutaj:

W latach 90 jeden z dziennikarzy "Gazety Olsztyńskiej", Władysław Katarzyński wybrał się odwiedzić bliźniaczą miejscowość. Podczas spotkania z z zastępcą wójta usłyszał wiele historii przypadków nieporozumień wynikłych stąd, że istnieją w Polsce dwie miejscowości o takich samych nazwach. Jedna z nich dotyczyła Ministerstwa Edukacji, które kilka komputerów przeznaczonych dla szkoły w Olsztynie koło Częstochowy wysłało do Olsztyna na Warmii.

Sytuacja z pomyłką Olsztynów przydarzyła się również naszej stałej czytelniczce, Aleksandrze Bukowieckiej. Kobieta sprzedawała mieszkanie na ulicy Dworcowej. Osoba, która miała je odkupić, potrzebowała jednak kredytu. Dlatego w wyznaczonym terminie i miejscu musiał się stawić pracownik banku. Zaniepokojony zadzwonił do naszej czytelniczki z pytaniem, dlaczego nie stawiła się na umówione spotkanie. Poinformować, że musiała podać zły adres, bo na danej ulicy nie ma bloku, który widnieje w dokumentach. Nieporozumienie rozwiała wymowna cisza po stronie pracownika banku, gdy z ust naszej czytelniczki padło pytanie "W którym Olsztynie pan jest?".

Pod koniec ubiegłego roku wójt Olsztyna Tomasz Kucharski przyznał, że planowana jest zmiana miejscowości na Olsztyn Jurajski. Dzięki temu władzę chcą wyeliminować problemy, które wynikają z faktu, że w Polsce są dwa Olsztyny.

Status miasta otrzymają także:

Pruszcz

– w gminie Pruszcz, w powiecie świeckim, w województwie kujawsko-pomorskim. Pruszcz był miastem przez 500 lat - od 1367 r. Prawa miejskie odebrali miejscowości w 1867 r. Prusacy. Na terenie miasta zachowały się budowle wzniesione na przełomie XIX i XX w. Są one ujęte w ewidencji zabytków województwa kujawsko-pomorskiego, m.in.: dom parafialny z 1886 r.

Izbica

– w gminie Izbica, w powiecie krasnostawskim, w województwie lubelskim. Izbica to kolejne miasto, któremu przywrócono prawa miejskie utracone w wyniku represji carskich po powstaniu styczniowym. Miejscowość posiadała prawa miejskie w latach 1750-1869. Przez Izbicę przebiega droga krajowa nr 17 relacji Warszawa-Lublin-Hrebenne oraz linia kolejowa Rejowiec-Hrebenne.

Lutomiersk

– w gminie Lutomiersk, w powiecie pabianickim, w województwie łódzkim. Posiada najdłuższe tradycje bycia miastem. Prawa miejskie posiadał w latach 1274-1869, a więc przez prawie 600 lat. Centralna część miejscowości znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej. Ważnym miejscem dla mieszkańców jest Klasztor Księży Salezjanów.

Bolimów

– w gminie Bolimów, w powiecie skierniewickim, w województwie łódzkim. Posiadał prawa miejskie od 1370 do 1870 r. Miejscowość położona jest przy autostradzie A2. Centrum miejscowości stanowi zespół dawnego rynku i kościoła wraz z historycznym rozplanowaniem miasta. Zachowany układ został wpisany do rejestru zabytków i objęty ścisłą strefa konserwatorską.

Cegłów

– w gminie Cegłów, w powiecie mińskim, w województwie mazowieckim. Posiadał prawa miejskie od 1621 do 1869 roku. W miejscowości zachował się historyczny układ urbanistyczny.

Nowe Miasto

– w gminie Nowe Miasto, w powiecie płońskim, w województwie mazowieckim. Posiadało prawa miejskie od 1420 r. W miejscowości organizowane są cyklicznie Jarmarki Nowomiejskie – od przeszłości do teraźniejszości, które nawiązują tematyką do różnych epok historycznych.

Jedlnia-Letnisko

– w gminie Jedlnia-Letnisko, w powiecie radomskim, w województwie mazowieckim. Do 1917 r. funkcjonowała pod nazwą Mokrzec Swoboda. W okresie międzywojennym w Jedlni-Letnisku zaczęły powstawać pierwsze domy letniskowe, stawiane na wzór podwarszawskich willi w stylu świdermajer. Dziś jest to miejscowość turystyczna, która przyciąga dziś ciekawą historią, zabytkową architekturą drewnianą oraz wyjątkowym klimatem.

Iwaniska

– w gminie Iwaniska, w powiecie opatowskim, w województwie świętokrzyskim. Miejscowość posiadała prawa miejskie w latach 1403-1869. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 757 Opatów-Iwaniska-Staszów-Stopnica oraz droga wojewódzka nr 758 Iwaniska-Klimontów-Koprzywnica-Ciszyca, przy której w miejscowości Ujazd znajdują się ruiny Zamku „Krzyżtopór”.

Kaczory

– w gminie Kaczory, w powiecie pilskim, w województwie wielkopolskim. Po I wojnie światowej Kaczory stały się miejscowością graniczną. Najcenniejszymi zabytkami w miejscowości - wpisanymi do rejestru zabytków są Kościół p.w. św. Andrzeja Boboli z 1912 r. wraz z prospektem organowym wykonanym po 1912 r. i chrzcielnicą z początku XX w.