Pomnik zniknie z rejestru i Olsztyna?
2017-06-17 18:30:00(ost. akt: 2017-06-16 12:56:59)
Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej znów przeżywa trudne chwile. Przed rozbiórką chroni go tylko wpis do rejestru zabytków. Stowarzyszenie Pro-Partia złożyło jednak wniosek o wykreślenie go i czeka na ruch Ministerstwa Kultury.
Pomnik w rejestrze zabytków figuruje od 1993 roku. Sprawa jest niełatwa, a pomysłów na to, co zrobić z popularnymi „szubienicami” było wiele. W grę wchodziło przeniesienie, zakrycie sierpa i młota, a nawet wyburzenie pomnika.
Władysław Kałudziński, prezes Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Warmińsko-Mazurskiego Pro-Patria, twierdzi, że o wyburzaniu nie ma mowy.
Władysław Kałudziński, prezes Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Warmińsko-Mazurskiego Pro-Patria, twierdzi, że o wyburzaniu nie ma mowy.
— Nigdy nie dążyliśmy do takich rzeczy — mówi. — Sprawa jest w toku. Na razie czekamy na ruch Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
A skoro nie wyburzać to... — Przenieść — podpowiada Władysław Kałudziński. A na pytanie o ewentualne koszty odpowiada: — Znalazłem firmę, która zrobi to za darmo. Zajmują się kolekcjonowaniem takich PRL-owskich zabytków. Mamy nadzieję, że uda się usunąć ten pomnik z rejestru zabytków. Na jego miejsce jest wielu lepszych patronów pomników, np. Kazimierz Jagiellończyk.
A skoro nie wyburzać to... — Przenieść — podpowiada Władysław Kałudziński. A na pytanie o ewentualne koszty odpowiada: — Znalazłem firmę, która zrobi to za darmo. Zajmują się kolekcjonowaniem takich PRL-owskich zabytków. Mamy nadzieję, że uda się usunąć ten pomnik z rejestru zabytków. Na jego miejsce jest wielu lepszych patronów pomników, np. Kazimierz Jagiellończyk.
Na ruch Ministerstwa czeka także prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz, który... — ...w połowie maja spotkał się z Magdaleną Gawin, generalnym konserwatorem zabytków — mówi Patryk Pulikowski, rzecznik olsztyńskiego ratusza. — Pani podsekretarz zasugerowała usunięcie pomnika. Na razie jednak nie planujemy żadnych działań. Zwłaszcza że zarówno pomnik, jak i teren w jego najbliższym otoczeniu jest na razie wpisany do rejestru zabytków.
O konieczności usunięcia pomnika jest przekonany Henryk Falkowski, historyk z IV LO w Olsztynie. — Popieram wszystkie działania dążące do usunięcia „szubienic” z przestrzeni publicznej. Powinny z niej zniknąć już 28 lat temu — uważa. — Ten pomnik jest widoczny z wielu miejsc w centrum miasta. To taki wrzód na jego nosie. Cały czas opowiadam się za tym, aby pomnik przenieść na cmentarz wojskowy przy ul. Szarych Szeregów, bo o burzeniu czegokolwiek nie ma mowy.
O tym, że przenoszenie pomnika gdziekolwiek jest błędem przekonuje z kolei Tadeusz Baryła z Ośrodka Badan Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie.
— Metoda poprawiania historii 50 czy 60 lat po faktach jest trochę chybiona. Trzeba znać kontekst historyczny jego powstania i samego twórcę — argumentuje. — Bo pomnik obrazuje zło związane z II wojną światową. To niejako walka z ideą, którą wszyto w ten pomnik. Bo on powinien przypominać o tym, czym była wojna — podkreśla. — Nie upamiętnia jednego z jej zwycięzców, a wszystkich, w tym nas. Tych poturbowanych, ale jednak zwycięskich.
— Metoda poprawiania historii 50 czy 60 lat po faktach jest trochę chybiona. Trzeba znać kontekst historyczny jego powstania i samego twórcę — argumentuje. — Bo pomnik obrazuje zło związane z II wojną światową. To niejako walka z ideą, którą wszyto w ten pomnik. Bo on powinien przypominać o tym, czym była wojna — podkreśla. — Nie upamiętnia jednego z jej zwycięzców, a wszystkich, w tym nas. Tych poturbowanych, ale jednak zwycięskich.
Tadeusz Baryła zwraca też uwagę na to, że... — W symbolice Olsztyna nie mamy nikogo związanego z państwem podziemnym — stwierdza. — Ulicom nie patronują bohaterowie, którzy walczyli o kraj. W większości ludzie nawet nie wiedzą, kto jest patronem ich ulic.
O usunięciu pomnika z rejestru zabytków nie chce też słyszeć radny Krzysztof Kacprzycki, który jeszcze w 2016 roku zgłosił chęć bycia społecznym opiekunem zabytków w Olsztynie. Do Magdaleny Gawin, generalnego konserwatora zabytków złożył skargę na działania wojewódzkiego konserwatora, bo przez 8 miesięcy nie otrzymał jasnego stanowiska w tej sprawie.
— Od samego początku mówię, że jakiekolwiek usuwanie pomnika Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej jest błędem — przekonuje. — Okazuje się też, że organizacje patriotyczne nie zawsze są do końca patriotyczne, bo patriota powinien znać historię. A w 1939 roku Olsztyn nie był przecież w Polsce. Nie może być tak, że inspiracje polityczne dominują w stowarzyszeniach.
Wypadałoby też poznać Xawerego Dunikowskiego, który wymyślił nazwę dla pomnika, sprzeciwiając się jego pierwotnej nazwie (Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej – red.). Zastanawiam się teraz, co będzie następne? Budynek Urzędu Wojewódzkiego lub Marszałkowskiego? A może Teatr Jaracza? Wszystko przecież nawiązuje albo do PRL, albo do Niemców. W mojej opinii w tej sprawie gra za dużo emocji, a za mało rozsądku.
— Na razie nie zajmujemy się sprawą pomnika — informuje Bartłomiej Skrago z Wojewódzkiego Urzędu Konserwatora Zabytków. — Nie wpłynęły też do nas żadne wnioski z Urzędu Miasta. Czekamy na decyzję Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
pj
Komentarze (49) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
hura #2267932 | 46.76.*.* 17 cze 2017 18:50
hura hura
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-7) odpowiedz na ten komentarz
ja #2267937 | 89.228.*.* 17 cze 2017 18:55
Komentarz nisko oceniony. Kliknij aby przeczytać. zburzyć
ja #2267939 | 188.29.*.* 17 cze 2017 19:01
Komu ten pomnik przeszkadza, kilku dziadkom? No tak trzeba zrobić miejsce pod pomnik najwspanialszego, naj......, naj....., polskiego prezydęta !
Ocena komentarza: warty uwagi (20) odpowiedz na ten komentarz
Ryszard #2267944 | 83.6.*.* 17 cze 2017 19:05
Zostawić ten pomnik jako symbol czasów powojennych i zemsty na niemieckim okupancie. Toż to jest historia. Ludzie zrozumcie to. Olsztyn był niemiecki.
Ocena komentarza: warty uwagi (16) odpowiedz na ten komentarz
elka #2267950 | 83.31.*.* 17 cze 2017 19:27
A może niech przypomina potomnym o tym co Rosjanie zrobili zrobili mieszkańcom i miastu Olsztyn.
Ocena komentarza: warty uwagi (3) odpowiedz na ten komentarz