Wygląda jak szopa, a tu było więzienie NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa

2017-02-13 07:12:00(ost. akt: 2017-02-12 20:55:09)
Wygląda jak szopa, a jest w rejestrze zabytków. Tu w latach 1945-1950 znajdowało się więzienie NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa. Jaka będzie przyszłość tego miejsca, ważnego nie artystycznie, ale historycznie, jeszcze nie wiadomo.
Budynek znajdujący się między numerami 101 a 103 przy al. Warszawskiej został wpisany do rejestru zabytków w 2000 roku.

— I to wniosek na mieszkańców sąsiednich domów — mówi Bartłomiej Skrago, rzecznik Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. — Wśród nich byli świadkowie wydarzeń, które rozegrały się tutaj prawie 70 lat temu. 

Murowano-drewniana szopa stoi dzisiaj pusta, ale w latach 1945-1950 była więzieniem NKWD i Urzędu Bezpieczeństwa. Zatrzymani byli zamknięci w ośmiu małych celach.

— Budynek został wpisany do rejestru ze względu na wartość historyczną — podkreśla Skrago.


Przypomnijmy, że działka z tym obiektem należy do gminy i władze miasta chciały ją niedawno sprzedać. Nie jest to jednak możliwe ze względu na wpis do rejestru zabytków. Na sprzedaż nie pozwolił WUOZ. Jego decyzję podtrzymało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Konserwator wydał natomiast zalecenia dotyczące przeprowadzenia prac zabezpieczających szopę. Miasto ma też przygotować koncepcję zagospodarowania budynku. Jeszcze jej nie ma, ale w planach — jak powiedział nam Patryk Pulikowski, rzecznik ratusza — są konsultacje z fachowcami, w tym z wojewódzkim konserwatorem zabytków. 


Zdaniem Bartłomieja Skrago nie powinno być żadnych wątpliwości co do powodów ocalenia historycznego budynku przy Warszawskiej. — Jeżeli zachowujemy pomnik Armii Czerwonej, zachowajmy i to miejsce — przekonuje.

Historyk Tadeusz Baryła uważa, że nie mamy wizji i pomysłu na sposób przedstawienia naszej najnowszej historii.

— Olsztyn nie ma miejskiego muzeum, w którym mogłyby znaleźć się odpowiednie ekspozycje — mówi. — I nie pamiętamy o tamtych trudnych czasach, choć losy Polaków w tamtej epoce są dobrze udokumentowane.

Autorem książek na ten temat — „Wojskowy Sąd Rejonowy w Olsztynie 1946–1955”, 
„Życiorysy 1947–1956. Ukraińcy z operacji „Wisła” represjonowani na Warmii i Mazurach w latach 1947–1956. Materiały biograficzne” oraz „
Represjonowani na Warmii i Mazurach w latach stalinizmu 1945–1956. Materiały biograficzne” — jest prof. Bogdan Łukaszewicz

— To są świetne prace, ale niezbyt chętnie czytane — mówi Baryła. — Dlaczego? Bo są neutralne politycznie. I nie jest to historia dla wielu chwalebna. 

Baryła dodaje, że niepamięć trudnych losów dotyczy nie tylko Olsztyna. — W Ostródzie komendant UB przetrzymywał miesiącami bez wyroku 300 osób — opowiada. — A kto pamięta, że w więzieniu w Szczytnie był przetrzymywany Jan Lebenstein, późniejszy wybitny malarz i grafik, który w latach 40 przyjechał tu do wuja?


Rafał Bętkowski, znawca historii Olsztyna, uważa, że niszczyć jest łatwo i dlatego pewnych miejsc już w mieście nie mamy.

— Ja dużą wagę przywiązuję do wartości historycznej budynków, nie tylko artystycznej — tłumaczy. — Tak było w przypadku tartaku Raphaelsohnów, gdzie dzisiaj mieści się Muzeum Nowoczesności. Z punktu widzenia wartości historycznej jest bezcenny.


Ewa Mazgal, mp

Komentarze (27) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Tym #2513339 | 91.233.*.* 4 cze 2018 19:16

    Tym bandziorom z NZW nic lepszego się nie należało.Oni swoich jeńców gnoili nagich w clewach na gnoju zanim ich zatłukli

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) odpowiedz na ten komentarz

  2. ols #2181777 | 178.235.*.* 13 lut 2017 21:29

    Tyle zabytkowych budynków niszczeje na starym mieście. Zróbcie tam porządek bo zginą bezpowrotnie. A taką szopę? Zanim coś wymyślicie co z tym zrobic to się zawali. Myślę że to takie przepychanki bo ziemia dookoła atrakcyjna. Wspaniała działka. A budynek cóż tylko czekac jak się spali podpalony przez nieznanego.

    odpowiedz na ten komentarz

  3. Antypisowiec #2181513 | 94.254.*.* 13 lut 2017 16:58

    Należy pozostawić tym samym celom. Przetrzymywać aresztowanych przeciwników PiS.

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-3) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

    1. gazeto #2181391 | 88.156.*.* 13 lut 2017 14:59

      i polecam sciagnac se plik pt. : twarze olsztyskiej bezpieki.

      Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz

    2. gazeto #2181389 | 88.156.*.* 13 lut 2017 14:57

      nie popisaliscie sie. artykul stary http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/ 41981,olsztyn-dawny-areszt-ub.html

      Ocena komentarza: warty uwagi (1) odpowiedz na ten komentarz

    Pokaż wszystkie komentarze (27)
    2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5